Emeklilik

15 Yıl 3600 Gün Prim Şartı Tek Başına Yeterli Midir?
Mülga 1475 Sayılı İş Kanunun yürürlükte bulunan 14. Maddesine istinaden, İstifa edilmesi halinde hangi şartlarda Kıdem tazminatı alınacağı konusunda en önemli ayrıntı İlk işe giriş tarihidir. 15 yıl 3600 gün şartını yerine getiren ve kıdem tazminatı almaya hak eden çalışanların, 08.09.1999 tarihinden önce sigortalılık süresinin başlamış olması gerekmektedir. Yani Kıdem Tazminatı ödenmesine ilişkin şartlardan birisi 15 yıl ve 3600 gün sigortalılığın yerine getirilmesidir. Buna göre, 08.09.1999 tarihinden önce işe başlayan sigortalılar, adına emeklilik için sigortalılık süresini ve prim gün sayısını doldurup emekli yaşını beklemeleri halinde kıdem tazminatı ödenmektedir. 15 yıl ve 3600 gün sayısının aynı işyerinde tamamlanması gerekmiyor. Bu süreler farklı işyerlerinde tamamlanabilir.
Burada belirtmek istediğimiz diğer bir durum ise hak edilen kıdem tazminatının son ayrılan işyerindeki çalışma sürelerine esas teşkil eden değer üzerinden hesaplanmaktadır.
Örneğin;
Aydın Bey’ in İlk işe giriş tarihi 08.09.1990 ve belirli aralıklarla sigortalı olarak farklı işyerlerinden çalışma bildirimleri ile Toplamda da 4000 gün sigorta bildirimi olduğunu varsayalım. 20 Ağustos 2014 tarihi itibarı ile yaklaşık 6 yıldır ise A şirketinden sigortalı bildirimi olduğu yönünde bir hesaplama yaparsak;
Aydın Bey ilk işe giriş tarihi olarak 08.09.1990 ve Kanunun aradığı 15 yıl 3600 gün prim ödeme gün sayısını fazlası ile doldurmuş olacaktır. Burada önemle hatırlatmak isteriz ki Aydın Bey 15 yılın kıdem tazminatını değil, Kanunun aradığı şartları doldurduğu A şirketindeki 6 yıllık çalışması karşılığındaki kıdem tazminatını hak etmektedir.
08.09.1999 ve 30.04.2008 Tarihleri Arasında İlk Defa İşe Girenler?
08.09.1999 ve 30.04.2008 tarihleri arasında işe girenlerden erkeklerde 60 yaşını doldurmuş olması, kadınlarda 58 yaşını doldurmuş olması kısmi emeklilik şartından yararlanacağı için, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile yaşı beklemek üzere istifa edilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanılacaktır.
01.05.2008 Tarihinden Sonra İlk Defa İşe Girenler?
01.05.2008 den sonra ilk defa işe başlayanlar ise 25 yıl sigortalılık ve 5400 prim günü koşullarını sağlamaları ve yaşı beklemek üzere işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerdir.

SONUÇ:
15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirenlerin istifa etmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanması için , ilk işe giriş tarihi 08.09.1999 tarihinden önce olmalıdır.
08.09.1999 ve 30.04.2008 tarihleri arası ilk işe giriş bildirimleri olan çalışanlar ise 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile yaşı beklemek üzere istifa edilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerdir.
01.05.2008 den sonra ilk defa işe başlayanlar ise 25 yıl sigortalılık ve 5400 prim günü koşullarını sağlamaları ve yaşı beklemek üzere işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceklerdir.
Kıdem tazminatının alınabilmesi için işten ayrılma dilekçesinde, işten ayrılma nedeninin yaş dışında diğer emeklilik şartlarının yerine getirilmesi ve yaşın beklenecek olması şeklinde belirtilmesi gerekmektedir ve işten çıkış işlemi bu maddeye istinaden gerçekleşmelidir. Kıdem Tazminatına hak kazanan çalışanın bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünden alınacak“ kıdem tazminatına hak kazanmıştır “ ibareli bir yazının işverene ibrazı gerekmektedir.
Burada özellikle belirtmek istediğimiz bir durum vardır. Yukarıda açıkladığımız şartlar ve süreler kıdem tazminatı açısından değerlendirilmektedir. Bu şekilde işten ayrılan ve kıdem tazminatını hak eden çalışanların yine bu şartlara istinaden ihbar tazminatını almaları gibi bir durum söz konusu değildir.